Koronacja Karola III. Część 1.

an Domhnach, an 7ú lá de Bhealtaine 2023

⊕

Cytując klasyka: “Nadejszła wiekopomna chwila…”. Pierwsza taka od 70 lat. Chwila, do której przygotowania zaczęły się praktycznie wraz ze śmiercią Elżbiety II 8 września.

Wraz z upływem kolejnych tygodni i miesięcy, w przestrzeni publicznej pojawiało się coraz więcej szczegółów związanych z tym wielkim wydarzeniem. 

W miarę swoich możliwości starałem się zbierać dla Was najważniejsze ciekawostki i detale (głównie z Royal Central, TVN24 lub Onetu). Dla mojej i Waszej wygody, podzieliłem to wszystko na kilka części. 

* * *

(oficjalne logo Koronacji Karola III)

Powoli ruszyła cała ta machina urzędniczo-dworska, z Karolem III, Kamilą i Williamem po jednej stronie, oraz całym sztabem ich sekretarzy i doradców po drugiej. 

Niemal natychmiast po przekazaniu władzy i pierwszych wzmiankach o koronacji, zaczęła się cicha “rywalizacja” między tymi dwoma zazębiającymi się ośrodkami władzy w Monarchii, o kształt i skalę całej ceremonii.

Royalsi optowali bowiem za skromniejszym podejściem; urzędnikom zaś marzyła się pompa i jak największy rozgłos.

Zdaniem dziennika “The Telegraph”, dworzanom bardzo zależało, aby “odciąć kupony” od szalenie pozytywnego, naszpikowanego ludzką sympatią i współczuciem image’u Monarchii i kraju, jaki poszedł w świat wraz z pożegnaniem Elżbiety II. 

Wizerunkowy sukces chciano powtórzyć przy okazji tego historycznego wydarzenia, maksymalnie promując markę “Zjednoczone Królestwo Spółka z o.o.”.

Równocześnie Król wraz z doradcami zdawali się być w pełni świadomi trwającego kryzysu, będącego wciąż pokłosiem wyjścia Londynu z Unii Europejskiej, a związanego z szalejącą bezdomnością, coraz wyższymi kosztami życia, czy licznymi trudnościami w dostawie żywności.

Opinia publiczna także była zdecydowanie przeciwna finansowaniu Koronacji z państwowych pieniędzy.

Zastanawiano się, między innymi, nad jej datą. Z pierwszych doniesień wynikało, iż Król będzie chciał założyć koronę 2 czerwca – dokładnie w 70. rocznicę koronacji własnej Matki. Byłby to już kolejny raz w ciągu ostatnich miesięcy, kiedy oddałby jej hołd. 

Potem pojawiła się opcja 3 czerwca. Kolejna szalenie symboliczna data: urodziny Jerzego V, pradziadka Karola, który w 1917 nadał dynastii nazwę Windsor.  

W końcu stanęło na 6 maja. Cztery lata temu urodził się w tym dniu Archie, syn księcia Harry’ego. Kolejny łącznik jest taki, iż 6 maja 1960 roku odbył się ślub księżniczki Małgorzaty z Anthonym Armstrongiem-Jonesem. 

Jedyne, co uzgodniono w zasadzie od razu, to motyw przewodni Koronacji, który stale przewijał się w różnych jej fragmentach: SŁUŻBA. To i uruchomienie strony internetowej, gdzie wszystko na ten temat byłoby w jednym miejscu.

* * *

Do ciężkiej sytuacji ekonomicznej nawiązali i nadal nawiązują członkowie Republic: głównego ruchu antymonarchistycznego na Wyspach. 

Twierdzą, że cała uroczystość to jedynie wyrzucanie pieniędzy w błoto. Pompowanie ego żałosnego staruszka, którego rodzina żyje kompletnie oderwana od codziennych problemów Brytyjczyków.

Od kilku miesięcy zwracali oni uwagę, że z prawnego punktu widzenia, koronacja jest niepotrzebna. Karol de facto już jest królem, zaś „całe to przedstawienie” tylko ośmieszy i jego i cały kraj. 

Poniekąd mają rację. Wielka Brytania jest jedyną monarchią, która jeszcze posiada rozbudowany ceremoniał koronacyjny. 

W innych królestwach czy księstwach nowy panujący składa jedynie przysięgę, a tamtejsze klejnoty koronne wykorzystywane są głównie podczas pogrzebów.

W różnych miejscach Wielkiej Brytanii odbyło się kilka republikańskich protestów. I choć wspomniano o nich w mediach, uczestników aresztowano za „zakłócanie porządku”, a ich przekaz ostatecznie zaginął w przeważającym zalewie sympatii i entuzjazmu dla Rodziny Królewskiej.

Ze zdaniem republikanów całkowicie zgadzają się niektórzy moi wyspiarscy znajomi z Facebooka, prowadząc (jak zwykle w takich przypadkach) wyjątkowo agresywną kampanię słowną. Po necie krążą teksty takie jak ten, przetłumaczony przeze mnie:

„74-letni starzec cieszy się ze zdobycia pierwszej w życiu pracy po latach ciągłego żerowania na własnej matce”…

Głosy krytyczne pojawiają i pojawiały się zresztą nie tylko nad Tamizą. Koronacja Karola III cieszy się niewielkim zainteresowaniem w Australii, Nowej Zelandii, Nigerii, czy RPA.

* * *

Sam Karol od dawna mówił, że pragnie skromniejszej koronacji niż ta, jaką miała Jego Matka. Skromniejszej oraz w nieco bardziej współczesnym duchu. Bardziej różnorodnej rasowo i religijnie. 

Wyrazem tego był chociażby fakt, iż fragment 1 Listu św. Pawła do Kolosan czytał premier Wielkiej Brytanii, Rishi Sunak: prywatnie hinduista.

Do kolejnych mocno współczesnych elementów tej starodawnej ceremonii zaliczyć można czynny udział wyświęconych kobiet-duchownych – po raz pierwszy w historii. 

Wszystkie hymny oraz czytania podczas koronacji zostały osobiście wybrane przez Króla i Królową (teraz już możemy Kamilę tak nazywać). Jeden z tych tekstów stworzyła mieszkająca na Wyspach Polka: Roxana Panufnik. 

Wśród wygłaszanych hymnów był ten, który ja pamiętam jeszcze ze szkolnych katechez – tym razem zaśpiewany we wszystkich językach Zjednoczonego Królestwa: 

“O Stworzycielu Duchu, przyjdź.
Nawiedź dusz wiernych Tobie krąg.
Niebieską łaskę zesłać racz
Sercom, co dziełem są Twych rąk”. 

Inną bliską sercu modlitwą w tym dniu była ta, kojarzona przeze mnie z ukochanym “Braveheartem”, w którym się pojawia:

“Niech Cię Pan błogosławi i strzeże
Niech rozpromieni oblicze Swe nad Tobą
I niech obdarzy Cię pokojem”. 

Uroczystość samej intronizacji Elżbiety II (o której kiedyś napiszę) trwała ponad 3 godziny. Karol pierwotnie chciał zmieścić się ze swoją W GODZINĘ, wyobraźcie sobie? 

Zważywszy na to, ile istotnych, historycznych i tradycyjnych elementów składało się na ten dzień, opcja godzinna była zupełnie nierealna. W końcu ustalono kompromis i intronizacja trwała dwie godziny. 

Świadkiem tej najważniejszej części całej uroczystości było w Opactwie Westminsterskim około 2200 osób. To niemal trzykrotnie mniej gości niż za czasów Elżbiety. 

Każdy gość otrzymał zawczasu imienne, kunsztownie wykonane zaproszenie (widoczne poniżej): 

Wśród zaproszonych znalazło się wielu dygnitarzy. Wspomniany premier Wielkiej Brytanii. Premier Kanady, premier Australii wraz z gubernatorem. Prezydenci: Niemiec, Irlandii, Polski, Włoch, Izraela, czy Francji. Pierwsza Dama USA. Przedstawiciele UE z Ursulą von der Leyen na czele.

Król delikatnie nagiął tradycję, zapraszając na swój wyjątkowy dzień inne koronowane głowy: z Japonii, Kuwejtu, Bhutanu, Bahrajnu, Hiszpanii, Jordanii, Holandii, Danii, Szwecji, Norwegii, Monako, Grecji, czy Luksemburga. 

Dla “zwykłych” obywateli BBC przygotowało uruchomioną w lutym, kilkutygodniową loterię, w której 5,000 szczęśliwców miało okazję zdobyć podwójne wejściówki na wszystkie wydarzenia koronacyjne. 

Przez chwilę myślałem, że może samemu spróbuję szczęścia. Niestety, loteria dotyczyła wyłącznie pełnoletnich obywateli brytyjskich.

Ciąg dalszy nastąpi…