Wielkanocna przygoda i Porozumienie Wielkopiątkowe.

an Mháirt, an 11ú lá d’Aibreán 2023

⊕

W Niedzielę Wielkanocną sprawiono mi niespodziewany wyjazd na wieś do Kuzynki Agi. Było dużo rozmów, śmiechu i jak zwykle pyszny obiad w większym gronie. Wszystko to, za czym Wasz Celt na co dzień tęskni najbardziej ❤

W pewnym momencie było także wielkie wzruszenie – odwiedziła nas bowiem obecna “maskotka” naszej Rodziny, czyli Zuzia. Ta mała rośnie jak na drożdżach i już coraz więcej potrafi 🙂 W pewnym momencie chwyciła mnie za bluzę i po prostu się do mnie przytuliła ❤ 

Po obiedzie usiedliśmy sobie z Martą i Juleczką do emocjonującej rozgrywki w “Monopoly” 😀 Nasza gra ostatecznie pozostała nierozstrzygnięta, jako że niestety trzeba było wracać do domu.

Z kolei wczoraj: w Lany Poniedziałek, tradycji stało się zadość! Zostałem mianowicie spryskany wodą dwa razy: przez Mamę i przez Tatę 😀

Pochwalcie się proszę, jak Wam Święta minęły? 🙂 

Dobrze się tak wyrwać, choćby na kilka godzin. W dalszej części tego wpisu znowu się wyrwiemy – tym razem daleko w przeszłość. 

* * *

Po zakończeniu Irlandzkiej Wojny Domowej w 1924, kolejne dwa kamienie milowe tamtejszej niepodległości nastąpiły w 1937 (z irlandzkiej konstytucji usunięto wzmiankę o królu brytyjskim, przekazując jego kompetencje Urzędowi Prezydenta), oraz w 1949 (Zielona Wyspa ostatecznie opuszcza Wspólnotę Brytyjską). 

I chociaż przecięto najważniejsze więzy z dawnym okupantem, sytuacja w samej Irlandii pozostawała niespokojna, a jej stosunki z Londynem napięte. Taki stan rzeczy utrzymywał się przez kolejnych kilkadziesiąt lat. 

Owy niepokój wewnętrzny i zewnętrzny szybko rozwinął się w coś, co Historia eufemistycznie określa “Kłopotami”. Długą serią mniejszych lub większych potyczek i zamachów o podłożu historycznym, politycznym, religijnym i społecznym.

Ten niemal 40-letni okres można w dużym uproszczeniu scharakteryzować jako niekończącą się spiralę przemocy, okrucieństwa i nieufności, której pokłosie jeszcze do dzisiaj pozostaje w Irlandii Północnej wyraźnie widoczne. 

Mimo, że w całym tym okresie wielokrotnie podejmowano próby zakończenia konfliktu (często w mocno niesprzyjających okolicznościach), ostatecznie udało się to dopiero w kwietniu 1998 roku. 

Fragmentu o Irlandii od tych słów nie byłoby tutaj w ogóle, gdyby nie moja znajoma Anne K. Kennedy Truscott. Wspomniała ona na FB, że w miniony Wielki Piątek przypadła 25. rocznica podpisania w Belfaście tzw. “Porozumienia Wielkopiątkowego”. 

Jako że samemu praktycznie nic nie wiem na ten temat, jako bazę do tego fragmentu wykorzystałem kawałek wpisu o irlandzkiej historii, który zredaguję i opublikuję w przyszłości.

* * *

Ten jeden z najistotniejszych dokumentów z punktu widzenia współczesnej historii Éire oraz jej relacji z Wielką Brytanią ustalił zasady, których wdrożenie miało uzdrowić skomplikowaną sytuację w Irlandii Północnej. 

Podpisanie porozumienia poprzedziły ciągnące się bez końca negocjacje między Dublinem i Londynem. Kluczowe na tamtym etapie było przeniesienie tych rozmów na forum międzynarodowe. W szczególności chodziło o zaangażowanie się w całą sprawę administracji Billa Clintona. 

Z tego, co samemu widziałem w różnych relacjach telewizyjnych jako dziecko, bądź czytałem nieco później w różnych źródłach internetowych, Porozumienie Wielkopiątkowe utworzyło samorząd w Belfaście (który otrzymał szczątkowe kompetencje), a poza tym rzeczywiście do pewnego stopnia położyło kres przemocy szalejącej w Irlandii od końca lat 50-tych. 

Najnowszą przeszkodą na tej wyboistej drodze okazał się Brexit. Z tego, co zrozumiałem, osobom urodzonym w Irlandii Północnej i posiadającym obywatelstwo Republiki Irlandii nadal przysługuje obywatelstwo Unii. 

Dodatkowo sześć północnoirlandzkich hrabstw pozostaje częścią Wspólnego Rynku UE, lecz na specjalnych, odgórnie narzuconych zasadach, na które samorząd w Belfaście nie ma większego wpływu.

Uzyskane ustępstwa nie zadowalają półnoirlandzkich lojalistów, którzy w marcu 2021 „tymczasowo” wycofali poparcie dla Porozumienia.

Starania o zupełny pokój w Irlandii Północnej trwają do dzisiaj i obarczone są wieloma przeszkodami. Przede wszystkim chodzi o nawracający brak wzajemnego zaufania co do intencji zaangażowanych stron, ich rozbieżne cele, jak również liczne problemy z komunikacją między nimi…

Reklama