* * * * *

an Laun, an 17ú lá de mhí na Samhna 2014

♦

Kiedy notkę wieńczą gwiazdki, znaczy to zazwyczaj, iż Autor nie ma pomysłu na tytuł. Ale nie dzisiaj. Dzisiejsze gwiazdki proszę potraktujcie jako ocenę krytyka filmowego.
Dzisiaj będzie bowiem o pewnym filmie -można by rzec- wielowarstwowym. Złożonym z warstw bliskich memu sercu. Wyemitowanym przez TVN 16 lipca. I im dłużej ten film oglądałem, tym więcej warstw odkrywałem…

Tych, którzy być może jeszcze go nie widzieli, lojalnie uprzedzam: moja opowieść wymaga spoilerów.

* * *

O nakręconym w 1992 roku filmie sensacyjnym pod tytułem: „Czas patriotów” wiem w zasadzie od lat. Dotychczas znałem tylko gatunek oraz głównego aktora, Harrisona Forda.

Cenię tego gościa ogromnie, za skromność oraz role, jakie grał. Przede wszystkim za Hana Solo z Gwiezdnych Wojen oraz za Indianę Jonesa; poza tym jeszcze za Ściganego i Odnaleźć siebie.
W tym ostatnim filmie był egoistycznym prawnikiem, który zostaje postrzelony w głowę i straciwszy pamięć, uczy się żyć na nowo. Przy okazji odkrywa, co jest w życiu naprawdę ważne.

*

Wracając do rzeczy… „Czas patriotów” powstał na podstawie powieści Toma Clancy’ego pod tym samym tytułem.  
I już na początku pierwsza „warstwa” – Clancy to stare irlandzkie nazwisko. Jakby tego było mało, za zdjęcia odpowiadał Donald MacAlpine – imię i nazwisko szkockie, przy czym nazwisko ma królewski rodowód.

Wszystko zaczyna się w Wielkiej Brytanii, gdzie grany przez Forda Jack Ryan (były agent CIA) spędza wakacje wraz z żoną i córką. Widzimy Pałac Buckingham i stoicko spokojnego gwardzistę w futrzanej czapie, którego córka Ryana bezskutecznie próbuje rozśmieszyć.

Tymczasem, nieopodal w czarnym aucie czekają na swoją okazję członkowie IRA. Jeden z nich, Sean (grany przez Seana Beana, czyli walecznego acz nazbyt dumnego Boromira z Władcy Pierścieni) stanie się za parę chwil głównym antagonistą. IRA planuje bowiem zabić goszczącego w Londynie lorda Williama Holmesa (!) – północnoirlandzkiego ministra transportu.

Wybucha bomba. Zamach się nie udaje, gdyż Seanowi w paradę wchodzi Ryan. Zabija młodszego brata Seana, samemu ledwo uchodząc z życiem. Za swoją odwagę otrzymuje do spółki z małżonką tytuł szlachecki. Wszystko pięknie, tylko że teraz ma na karku zafiksowanego na zemście Seana i resztę IRA… 

Chociaż z tą „resztą” to też nie całkiem prawda. W filmie widać, że nie wszyscy członkowie Irlandzkiej Armii Republikańskiej zgadzali się z tym, że Sean był tak skupiony na pomszczeniu brata.
Jest to poniekąd obiciem rzeczywistej sytuacji IRA w 1998 roku, kiedy to część działaczy nie mogła się pogodzić z porozumieniem wielkopiątkowym i pod nazwą „Prawdziwa IRA” nadal dokonywała aktów terroryzmu. 

* * *

Ryanowie wracają do Stanów. Wendetta Seana nasila się, aż w końcu żona i córka w stanie krytycznym trafiają do szpitala. Po każdym z owych ataków rzecznik republikańskiego ruchu Sinn Féin (grany przez Richarda Harrisa – genialny cesarz Marek Aureliusz z Gladiatora) publicznie odcina się zarówno od samych zamachów, jak i od całej IRA. 

Mając już powyżej uszu tych ciągłych przeprosin, Jack idzie się z nim w końcu rozmówić – w irlandzkim pubie! 😀 Przytłumione, zielone światło, kufle Guinnessa na ladzie, a w tle cicha muzyczka… Aż się uśmiechnąłem na tę scenę. 

Była też scena pościgu na autostradzie. Nieco rozbawił mnie fakt, że Harrison jeździł tam…Fordem.

Jack zmuszony jest poprosić o pomoc swoich byłych przełożonych z CIA. I tu kolejny pisk zachwytu. Ford spotkał się z kolegami z planu Gwiezdnych Wojen.
Jego byłego szefa grał James Earl Jones – kultowy głos Dartha Vadera; równie kultowy czarownik Thulsa Doom z oryginalnego Conana; był też wspaniałym głosem Króla Gór z przecudnego dla mnie filmu Merlin i władcą afrykańskiego państwa, ojcem tytułowego Księcia w Nowym Jorku). 

Z kolei w najbliższego przyjaciela Jacka z Agencji wcielił się Samuel L. Jackson – między innymi Mistrz Jedi Mace Windu z części I, II i III, jak tez informatyk pożarty przez dinozaury w pierwszej części Paru Jurajskiego.  

* * *

W „Czasie patriotów” była jeszcze jedna scena w Celtowych klimatach, przy której się zwyczajnie rozpłynąłem. 
Jeden z zamachowców IRA siedzi sobie samotnie w domu. Ogląda telewizor, nie przeczuwając nawet, że za kilka minut zostanie zastrzelony. Ogląda sobie serial BBC o 30-letnich niepokojach w Irlandii Północnej (The Troubles), a w głośnikach słychać ten utwór, stworzony przez Clannad właśnie na potrzeby tego dokumentu… Ach! 😀

* * *

Być może opisałem to wszystko nie po kolei, za co bardzo przepraszam. Od 16 lipca trochę czasu już jednak minęło.

Chodziło mi przede wszystkim o te „warstwy” najbliższe mojemu sercu. Chciałem się nimi z Wami podzielić. Ale pięć gwiazdek „Czas patriotów” otrzymuje u mnie nie tylko za to. Bardziej za całokształt – akcję, aktorów, grę i te piękne wstawki właśnie 🙂